Michał Choromański

“Długotrwałość cierpienia zależy w większości wypadków od walki, którą człowiek z nim toczy: im zajadlej zwalcza i depcze, tym dłużej ono trwa. Gdyby natomiast domyślił się i zaczął folgować własnemu cierpieniu, doprowadzając siebie nawet do ataków zupełnego szału rozpaczy, przekonałby się, że wkrótce zabrakłoby mu sił, a nawet ochoty rozpaczać w dalszym ciągu. A więc po każdym ciosie nie trzeba ani podróżować, ani szukać zapomnienia gdzie indziej, lecz należy pogłębić w sobie cierpienie do ostatecznego stopnia. To o cierpieniu. O miłości zaś - trzeba wreszcie zrozumieć, że nie jest i nie powinna być celem w życiu.”

“Gdyby w tej chwili miał jakiego bliskiego przyjaciela, poprosiłby go na pewno, aby zabrał z jego domu wszelką broń. Lecz takiego przyjaciela nie miał, jak w ogóle nie mają przyjaciół mężczyźni zbyt zdolni do kochania kobiet. Każdy bowiem mężczyzna zakochany w kobiecie wcześniej czy później opuści swego przyjaciela.”

“Człowiek rodzi się samotny i umiera samotny. Tkwi to w naturze rzeczy i jest prawem przyrody. Lecz prawdopodobnie wskutek wadliwego wychowania człowiek nie traktuje samotności jako mal necessaire, lecz usiłuje bronić się przed nią, szukając wyjścia w ucieczce.”

“Zdawał sobie jeszcze sprawę z tego, że im staje się ckliwszy, tym bardziej głupieje. Cóż robić, kiedy w prawdziwej miłości człowiek przede wszystkim zatraca wszelką oryginalność. Im większa jest miłość, tym banalniejsze są jej przejawy.”

“Jesteśmy głupi jak wszyscy mądrzy ludzie, którzy kochają.”

“Im bardziej szczere jest uczucie, tym bardziej jest ciemne i straszne.”